روش های افزایش درک هنگام مطالعه

تند‌خوانی هنگامی ارزش دارد که با افزایش یادگیری همراه باشد. در زیر‌راههایی برای افزایش یادگیری و درک حین مطالعه معرفی شده‌اند. برخی از این روش‌ها توسط افراد موفق و برجسته  برای مطالعه به کارگرفته می‌شده‌اند. اکثر روش‌هایی که در زیر پیشنهاد شده‌اند نیاز به تمرین زیادی دارند. اما نتایج آنها بسیار جالب است.

1-روش تغییر آهنگ صدا هنگام مطالعه:

برای اینکه با استفاده از تلفظ درونی بتوانید میزان درک خود را از مطلب افزایش دهید، سعی کنید کلمات را با تغییر آهنگ صدا بخوانید. با توجه به متن هر جا که لازم است روی عبارتی تأکید کنید، لحن صدای خود را تغییر دهید، تن صدای خود را بالا یا پایین ببرید. با استفاده از این روش شما ریتم‌ها، تأکیدات و وقفه‌هایی را که هنگام نوشتن روی کاغذ ثبت نشده و حذف شده‌اند، دوباره زنده می‌کنید. این عمل موجب پیوند بهتر کلمات به یکدیگر برای ایجاد عبارات معنا‌دار در ذهن می‌شود.

2- روش گنجینه لغات

داشتن یک مجموعه لغت کامل برای افزایش سرعت و درک حین مطالعه بسیار ضروری است. چه در مورد کتابهای فارسی و چه زبانهای دیگر، دانستن مجموعه وسیعی از لغات می‌تواند کمک بسیار زیادی برای مطالعه به شما بکند. به این منظور سعی کنید علاوه بر کتابهای درسی خود، کتابهای دیگری نیز مطالعه کنید و معنی کلماتی را که نمی‌دانید در لغت‌نامه پیدا کنید. از آنجایی که اگر شما بخواهید تمام کلمات یک زبان خارجی را یکی‌یکی یاد بگیرید، این کار تقریباً غیر ممکن است. بنابراین سعی کنید به دنبال هر کلمه‌ای که می‌آموزید، گروه بزرگ کلمات وابسته‌اش را نیز فرا بگیرد. ریشه کلمات هم خانواده‌اش، مترادف‌هایش و تفاوت‌های ریز بین آنها، متضاد‌هایش و ... .
به این ترتیب هنگام مطالعه، ذخیره بزرگ اطلاعات شما به یاری‌تان می‌آید و مفاهیم متن را برایتان روشن می‌سازد.

3-روش پیش زمینه ذهنی:

هر چه شما کتابهای بیشتری خوانده باشید، سرعت و درک شما هنگام مطالعه بیشتر خواهد بود. اول به دلیل اینکه به این ترتیب می‌توانید تمرین زیادی داشته باشید و دوم اینکه با خواندن کتابهای گوناگون با مفاهیم، عقاید و اطلاعات بسیاری آشنا می‌شوید که شما را در مطالعات بعدی یاری می‌کند.
بنابراین با مطالعه زیاد، اطلاعات عمومی فرد افزایش می‌یابد و بر کارایی خواندن افزوده می‌شود. به عبارت دیگر شما می‌توانید خواندنتان را با خواندن بهبود بخشید. برای شروع، کتابهایی را که برایتان جذابند مطالعه کنید. کم‌کم از مطالعه لذت عمیق‌تری خواهید برد. هر چه بخواهید، خواندن برایتان ساده‌تر می‌شود. زیرا زمینه ذهنی شما گسترده‌تر شده و در نتیجه شما سریعتر مطالب را درک‌ می‌کنید. به خاطر داشته باشید شما برای عادت کردن به مطالعه، مسئولید.

4-روش ادوارد گیبون

ادوارد گیبون، تاریخدان بزرگ انگلیسی برای مطالعه روش خاصی را ابداع کرد. گیبون، قبل از شروع، به خواندن یک کتاب جدید یا نوشتن یک موضوع ساعت‌ها به تنهایی قدم می‌زد و در مورد موضوع فکر می‌کرد و سعی می‌کرد هر چیزی را که در مورد موضوع می‌داند، بخاطر آورد. قبل از فکر کردن او تصور می‌کرد تنها اندکی اطلاعات کلی درباره موضوع دارد. اما هنگامی که خوب فکر می‌کرد با تعجب می‌فهمید که علاوه بر اصول و اطلاعات مهم می‌تواند حتی جزئیات زیادی را درمورد موضوع بخاطر آورد.
بعد از این مرحله او شروع به مطالعه می‌کرد، در حالی که قدرت درک و یادگیری بسیار زیادی پیدا کرده بود. هنگامی که او به یک موضوع فکر می‌کرد، تمام اطلاعات قدیمی موجود در مغزش را به سطوح فعال مغزش منتقل می‌کرد تا برای استفاده آماده شوند. این اطلاعات مثل یک مغز مغناطیسی اطلاعات جدید را به خود جذب و آنها را سازماندهی و طبقه‌بندی می‌کردند.

5-روش پاراگراف

بعد از خواندن هر پارگراف از متن، چند لحظه توقف کنید و سعی کنید آن پاراگراف را در یک جمله خلاصه کنید.

6- روش یک صفحه‌ای

توماس باینگتون، تاریخ دان، مقاله‌نویس و شاعر انگلیسی است. او به زودی دریافت که به اندازه تلاش‌هایش نمی‌تواند از مطالعاتش بهره گیرد. او تمام کلمات و عبارات متن کتاب را می‌فهمید و به نظر می‌رسید که منظور نویسنده را به خوبی درک می‌کند، اما پس از خواندن کتاب نمی‌توانست موضوعات مطرح شده در کتاب را خلاصه کند یا حتی عبارات کلی منظور نویسنده را شرح دهد.
بنابراین او تصمیم گرفت روش مطالعه جدیدی را در پیش گیرد تا بتواند در مطالعه موفق شود. وی روش ابداعی خود را چنین شرح می‌دهد: «بعد از مطالعه یک صفحه، صبر می‌کردم و خود را وادار می‌کردم تمام مطالب آن صفحه را جمع‌‌بندی کنم. اوایل باید 3 تا 4 بار می‌خواندم تا مطلب کاملاً در ذهنم حک شود و بتوانم آن را خلاصه کنم، اما با این وجود خودم را وادار می‌کردم با همین برنامه پیش بردم. در حال حاضر وقتی یکبار از روی یک کتاب بخوانم حتی می‌توانم از اول تا آخرش را از بر بگویم».
روش بانیگتون روشی ساده و در عین حال بسیار مفید است. شما به سادگی در انتهای هر صفحه توقف می‌کنید و از خود می‌پرسید که «به طور خلاصه، نویسنده در این صفحه چه گفته است؟» اینکار تمرکز شما را افزایش می‌دهد و باعث می‌شود متن را فعالانه مطالعه کنید. همچنین سعی در به یادآوری مطالب آموخته شده حافظه شما را قوی‌تر می‌کند.

7-روش دانیل- وبستر

دانیل وبستر سیاستمدار و سخنران آمریکایی، روش خاصی برای مطالعه و ایجاد تمرکز دارد. وی می‌گوید: «قبل از خواندن کتاب به فهرست آن نگاهی بیندازید، مقدمه را بخوانید و مدتی کتاب را ورق بزنید و سپس از خود بپرسید:

1. سؤالاتی که فکر می‌کنید با خواندن کتاب پاسخ آنها را پیدا می‌کنید.
2. موضوعاتی که انتظار دارید در کتاب مطرح شد‌ه باشند.
3. اینکه این موضوعات در کدام قسمت کتاب آمده است.

با این روش توجه و تمرکز فرد هنگام مطالعه افزایش می‌یابد و فرد در کتاب به سوی آنچه از کتاب می‌خواهد، هدایت می‌شود.

8- روش بررسی سطحی

برحسب نوع متن و نوع استفاده‌ای  که قرار است از آن بکنید، مطالعه شما طیفی از دقیق خوانی تا بررسی سطحی خواهد داشت.
در زیر 2 روش برای بررسی سطحی پیشنهاد شده است:
1-یافتن یک مطلب خیلی کوچک در بین انبوه مطالب: برای یافتن اطلاعات خاصی که در یک مقاله یا کتاب وجود دارد، به جستجوی همان مطلب نیازمندید و لازم نیست که تمام مطلب را بفهمید. پس باید متن را بررسی سطحی کنید- برای اینکه هنگام خواندن از روی کلمه خاص نگذرید، در ذهن خود روی آن کلمه تمرکز کنید تا وقتی می‌خوانید در ذهنتان باشد- این گونه می‌توانید آن را به راحتی لابلای کلمات دیگر بیابید وقتی به کلمه مورد نظر رسیدید، سرعت را کم کنید و جملات و بندهای اطراف کلمه را بخوانید تا اطلاعات لازم را بدست آورید.

2-دنبال راهنما‌ها باشید : هنگامی که به جای کلمه خاصی هستید، سرعت خواندن شما کمتر می‌شود. در این حالت باید حدس بزنید اطلاعات مورد نظر شما ممکن است به چه صورتی بیان شده باشند. به این ترتیب شما تعدادی کلمه و جمله مرتبط با موضوع در ذهن خود خواهید داشت که راهنما‌های شما برای یافتن موضوع خواهند بود. هنگامی که این راهنما‌ها را در متن پیدا کردید، جملات قبل از آن را بخوانید تا از ارتباط آن با موضوع مطمئن شوید.

 
جملات آگاهی بخش

• تاریک‌ترین ساعت پیش از طلوع آفتاب فرا می‌رسد (پائولو کوئیلو)
• آن که پرنده نیست نباید بر پرتگاه آشیانه سازد. (نیچه)
• رضایت وجدان فقط بعد از انجام وظیفه است. (المالز)
• مردم در یک چیز مشترکند همه با هم فرق می‌کنند.
• هرکسی را به قدری که احترامت می‌کند ملاقات کن. (حضرت علی (ع))
• هرگز وقتت را با کسی که حاضر نیست وقتش را با تو بگذراند نگذارنید. (مارکس)
• به جای اینکه بگوئید من از عهده انجام این کار بر نمی‌آیم همت کنید و برخیزید و اجرا را شروع کنید.
• اگر می‌خواهی موفق شوی خیلی ساده است:

فقط بدان که چیکار می‌خواهی بکنی.
دوست بدار کاری را که انجام می‌دهی.
و باور داشته باش کاری را که انجام می‌دهی.

• هرگاه برکاری تصمیم‌گرفتی مشورت کن.
• مردان بزرگ همچو خورشیدند برای تابیدن از من و تو اجازه نمی‌گیرند.
• اگر رنگین کمان می‌خواهی باید از خیسی باران لذت ببری.
• هرگاه در طلب چیزی برآمدی بلند همت باش. (حضرت علی (ع))
• دنیا به تلاش شما پاداش می‌دهد نه به بهانه‌هایی که می‌تراشید.
• مراقب گفتارت باش که رفتارت می‌شود. مراقب رفتارت باش که عادتت می‌شود. مراقب عادتت باش که شخصیتت می‌شود. مراقب شخصیتت باشد که سرنوشتت می‌شود. (حضرت علی(ع))
• قضا و قدر تنها بخش کوچکی از زندگی است آنچه که به انسان یک زندگی زیبا را عطا می‌کند همت خواستن و اراده تلاش است.
• زندگی تلاشی است برای رسیدن به آرزو هایمان کاش آرزوهایمان را درست و به جا انتخاب کنیم تا زندگیمان ارزش زیستن را داشته باشد.
• شادمانی همه‌جا پشت در است در گشودن هنر است.
• نگران آن نباشید که روزی زندگیتان به انتها می‌رسد از آن بترسید که هیچ‌گاه شروع نشود.
• همیشه لبخند بزن حتی وقتی که ناراحتی چون بعضی تو را به خاطر لبخندت دوست دارند.
• زمانی که روح انسان از منبع اصلی خود جدا گشته، برای حفظ بقا باید آن را شارژ کرد و هیچ شارژی جز نماز برای روح انسان موجود نیست.